Bij BumaStemra mogen leden alleen meepraten als ze een minimumbedrag aan inkomsten uit door deze organisatie geïncasseerde gelden verdienen. Die drempel werd in Januari jl. nog eens verhoogd. Hoog tijd om deze drempel nu eindelijk te verlagen. KOM naar de Buma ALV op vrijdag 28 November a.s. in de Tolhuistuin in Amsterdam Noord en laat je stem horen!
(Heb jij stemrecht bij BumaStemra? Contacteer ons dan graag: bestuur@bimpro.nl )
Tekst: Fleurine Verloop
Van de 35.660 Buma-leden hebben er 7970 stemrecht (23 %) bij Stemra hebben er 4400 (13%) stemrecht van de 34.000 leden. Er zit uiteraard grote overlap in de stemgerechtigden van Buma & Stemra. Een bedroevend laag percentage van die stemgerechtigden 239 leden (0,7 %) waarvan ongeveer 160 live en 79 online, kwamen naar de BumaStemra ALV (algemene ledenvergadering) op 30 juni jongstleden.
Voor de aanwezigen de bestuurders, en BumaStemra-CEO Marcel Gelauff, hield ik als voorzitter van BiMpro een vurig betoog over de redenen waarom een verlaging van de huidige drempelwaarde voor BumaStemra-stemrecht na jarenlang aandringen vanuit verschillende hoeken dit najaar eindelijk, en met urgentie geagendeerd dient te worden. Dit betoog was een vervolg op een brandbrief aangaande dit onderwerp die ik namens BiMpro in Februari jl. aan CEO Gelauff had gestuurd, en die tot op dat moment onbeantwoord was gebleven.
Onrechtvaardig
De stemrecht kwestie ligt verdeeld: Leden die weinig interesse hebben in stemrecht zijn ófwel degenen zijn die nog ruimschoots stemrecht hebben óf uitgevers met meerdere componisten in hun stal, die het wel prima vinden dat er niet al teveel leden kunnen meestemmen. Dan zijn er nog diegenen die er dermate ver vanaf staan dat het onbereikbaar lijkt en zich daarom maar voegen in een systeem dat al jaren onrechtvaardig is.
De meer vermogende leden zullen het onderwerp echter buitengewoon interessant gaan vinden wanneer hún stemrecht of hun mogelijkheden met betrekking tot toekomstige benoemingen in BumaStemra-besturen en -raden, of medezeggenschap omtrent besteding van restgelden bij Buma Cultuur, plotseling in het geding komen..
Inflatie
Afgelopen januari werd de drempelwaarde nog eens verhoogd, van 347 naar 356 euro. Zoveel moet je momenteel gedurende drie aaneengesloten kalenderjaren jaarlijks verdienen om te mogen meestemmen. Als reden voor ‘het ‘naar boven bijstellen’ werd de inflatie genoemd. Met de enorme groep niet-stemgerechtigde leden die door diezelfde inflatie in hun portemonnee worden geraakt, werd géén rekening gehouden.
De verhoging was bovendien gebaseerd op de verdiensten van de jaren 2020 tot en met 2024, een periode met een pandemie waardoor makers het moeilijker hadden dan ooit tevoren, en Buma-speellijsten stof lagen te vergaren, omdat optreden niet wettelijk mogelijk was en het beroep musicus ‘niet essentieel’ werd bevonden – dat laatste tot grote ergernis van de musicerende meerderheid van BumaStemra-leden die enorme moeite hadden het hoofd boven water te houden in deze buitengewoon ongewisse tijd, die nog maar zo kort achter ons ligt.
Niches in de knel
Het huidige klimaat is voor makers wederom onzeker. Onze inkomsten worden aan alle kanten verminderd en ingeperkt. Zo hebben de komst van streaming en daarna van AI niet bepaald bijgedragen aan het consolideren van een verdienmodel voor componisten en tekstdichters.
Voorheen liet je een CD persen en betaalde je gemiddeld € 1,30 per album aan Stemra – dat kreeg je dan vervolgens met de verkoop weer terug. Maar door streaming worden er minder cd’s verkocht en is het voor de meeste muziekauteurs in niches zoals bijvoorbeeld jazz, world, impro, singer-songwriter en modern contemporary een onhaalbare zaak om langs deze weg Stemra-stemrecht te verwerven.
Al even moeilijk is het voor hen om via streaminginkomsten Buma-stemrecht te krijgen. 1.000.000 (een miljoen) streams hebben samen een waarde van rond de 4000 dollar, waarvan 3000 dollar uitbetaald wordt aan degene die master eigenaar is (label) en het werk heeft aangemeld bij Spotify (en/of andere streaming -platforms) en 1000 dollar wordt uitbetaald aan Buma, die geacht wordt na aftrek van tussen de 10% handelingskosten 900 euro over te maken op de bankrekening van de auteur. Vrijwel niemand in de nichemarkten komt ook maar in de buurt van een miljoen streams, dus tel uit je ‘winst’ bij Buma.
…Creëren wij makers ondertussen niet de content en het verdienmodel voor BumaStemra?
De ‘grote’ spelers in het veld zijn voornamelijk uitgevers, maar zonder ons zouden zij zonder werk zitten (of alleen op content van reeds overleden makers moeten teren).
De makers zouden bij BumaStemra centraal moeten staan. Dat lijkt een no-brainer.
Eenheidsworst
Zoals het stemrecht nu in elkaar zit, is het op meerdere punten bepaald niet bevorderlijk voor diversiteit en inclusie.
1. Het feit dat de nichemarkten minder geld in het laatje brengen, leidt bij een hoge drempel voor medezeggenschap tot ondervertegenwoordiging in de besturen van de toekomst, hetgeen muzikale eenheidsworst in de hand werkt (zie hierover mijn artikel ‘Het recht van de rijkeren?’ in Muziekwereld 2024/4).
2. Een hoge inkomenseis helpt ook niet om gender ongelijkheid tegen te gaan: momenteel is een schamele 2,2% van het aantal stemgerechtigde leden vrouw – en dat anno 2025!
3. De hoge drempelwaarde zorgt onder de huidige omstandigheden bovendien voor leeftijdsdiscriminatie. Door inkomensverlies als gevolg van streaming is het voor jonge auteurs bijna ondoenlijk om nog stemrecht te verwerven, tenzij ze bij hoge uitzondering een (inter)nationale tophit scoren.
Geef ons een stem
Natuurlijk snap ik dat de drempelwaarde is ingevoerd opdat niet elke Jan-met-de-korte- achternaam die weleens een deuntje heeft bedacht, op de BumaStemra-vergadering kan meepraten – maar dat recht moet toch wel vergund zijn aan degenen die kunnen aantonen iets gemaakt te hebben wat beluisterd en verkocht wordt?
Het lijkt bijvoorbeeld redelijk om leden stemrecht te verlenen als ze jaarlijks minstens evenveel verdienen als het abonnement kost (momenteel € 63,55).
Daarmee stelt de organisatie haar (vermogende) leden gerust en worden diversiteit en inclusie binnen BumaStemra bevorderd zodat een ander soort makers ook een gezicht en vooral een stem krijgen. Aan het einde van de ALV beloofde Josephine de Zwaan voorzitter van de raad van Toezicht dat het stemrecht issue binnen een jaar geagendeerd zou worden, en de in zomer ontving ik eindelijk een persoonlijk schrijven van CEO Marcel Gelauff met de bevestiging dat het onderwerp ‘drempelverlaging’ op de ALV van vrijdag 28 November a.s ter tafel zal komen. HOERA!
Nu is het natuurlijk zaak dat alle musici met stemrecht erbij zijn of hun stem door een ander laten uitbrengen. Ben jij erbij ? KOM naar de BumaStemra ALV op vrijdag 28 November a.s. in de Tolhuistuin in Amsterdam Noord en laat je stem horen!
Heb jij stemrecht bij BumaStemra? Contacteer ons dan graag: bestuur@bimpro.nl Heb je wel stemrecht maar kan je er absoluut niet bij zijn dan kan je trouwens iemand machtigen!
Wij houden jullie op de hoogte!
Namens het BiMpro-bestuur,
Fleurine Verloop Mehldau
voorzitter BiMpro